2.5. Εξωτερική Εμφάνιση και Παρουσία
«Το τι είναι η ομορφιά δεν το γνωρίζω, αν και προσκολλάται σε πολλά πράγματα»
Albrecht Dürer, Γερμανός ζωγράφος, τυπογράφος και θεωρητικός της Γερμανικής Αναγέννησης
Η εξωτερική εμφάνιση και παρουσία μπορεί να μην φαίνεται ως ο πιο σημαντικός τομέας. Αλλά δεν έτυχε να βρεθούμε όλοι μπροστά στον καθρέφτη βγάζοντας άσπρα μαλλιά, να βλέπουμε τις ρυτίδες και την αυξανόμενη γραμμή στη περιοχή της κοιλιάς να μεγαλώνει με μια αίσθηση έκπληξης ή ακόμα καλύτερα δυσαρέσκειας;
Περισσότερο από άλλους τομείς, η εξωτερική εμφάνιση και παρουσία απαιτεί προβληματισμό σχετικά με τα στερεότυπα της ηλικίας και τα προσωπικά πρότυπα ομορφιάς.
Αντί για ουσιαστικό και απτό προγραμματισμό, η προετοιμασία της ζωής μας σε αυτό τον τομέα σημαίνει συνειδητή συνεννόηση με το γεγονός ότι το σώμα μας αλλάζει με την ηλικία, τι σημαίνει αυτό για εμάς προσωπικά, πως θα θέλαμε να το αντιμετωπίσουμε και τι θέλουμε να αντιπροσωπεύουμε προς τον έξω κόσμο.
Η προετοιμασία σε αυτόν τον τομέα ασφαλώς συνδέεται με τον τομέα της φυσικής και ψυχικής κατάστασης, την υγεία αλλά και με τον ελεύθερο χρόνο και τις καθημερινές δραστηριότητες.
Ο τομέας της εξωτερικής εμφάνισης και παρουσίας χωρίζεται σε δύο κύριες κατηγορίες:
- Αυτό- αντίληψη της εικόνας του σώματος (δηλ. πως βλέπω το δικό μου σώμα και πως νιώθω γι’ αυτό) και
- Εμφάνιση (δηλ. Πως θα ήθελα να φαίνομαι στους άλλους)
Ενώ υπάρχει άφθονη βιβλιογραφία σχετικά με την εικόνα του σώματος και τη φυσική εμφάνιση που σχετίζεται με νεότερα άτομα, η αντίληψη ως προς την αντίληψη των μεγαλύτερων/ ηλικιωμένων ατόμων λαμβάνει μικρότερο ενδιαφέρον- παρά το γεγονός ότι τα άτομα της τρίτης ηλικίας πρέπει να προσαρμοστούν σε πολλές αλλαγές στη φυσική τους κατάσταση και εμφάνιση και από την άλλη, πρέπει να αντιμετωπίσουν μια μεταβαλλόμενη στάση απέναντι στο σώμα και τα βλέμματα. Οι άνδρες και οι γυναίκες μπορούν να προσεγγίσουν διαφορετικά αυτό τον τομέα, καθώς το γυναικείο σώμα μπορεί να θεωρείται συνήθως διαφορετικό από το ανδρικό, ωστόσο και τα δύο φύλα πρέπει να αντιμετωπίσουν τις φυσικές αλλαγές στη διαδικασία γήρανσης και το πως να συμβιβαστούν με αυτές τις αναπόφευκτες αλλαγές στην εμφάνιση τους.
«Είναι κιόλας φθινόπωρο; Για εμένα είναι ακόμα άνοιξη…»
(Σχόλιο από Πολωνό ερωτηθέντα, Απρίλιος 2021)
Η προετοιμασία για αυτόν τον τομέα μπορεί να ξεκινήσει με την πρώτη αμφισβήτηση των δικών σας αντιλήψεων για την ηλικία και ένα γερασμένο σώμα. Στις κοινωνίες μας που ευνοούνται οι νέοι εφαρμόζοντας φίλτρα Photoshop και Instagram σε κάθε εικόνα, δεν είναι εύκολο να βρεθούν ρεαλιστικές απεικονίσεις γερασμένων σωμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, παρατηρώντας τη δική σας αντίδραση στην εμφάνιση των ατόμων τρίτης ηλικίας, ίσως να βρείτε τρόπους να συμβιβαστείτε με τα δικά σας στερεότυπα.
Λαμβάνοντας υπόψη τις εικόνες της ηλικίας
Παραδείγματα καλών πρακτικών από τη Γερμανία: The beauty of Age & Age Images
Για την εικονική έκθεση φωτογραφίας «The beauty of age», η φωτογράφος Laura Zalenga επισκέφθηκε τριάντα άτομα ηλικίας 75 έως 98. Με την έκθεση προσπαθεί να υπενθυμίσει στους ανθρώπους ότι η ομορφιά δεν έχει ημερομηνία λήξης αλλά γίνεται ενδιαφέρουσα και εκφράζει συχνά αόρατη σοφία. Η εικονική περιήγηση μέσω της έκθεσης προσπαθεί να ξυπνήσει την περιέργεια για τα θετικά στοιχεία της γήρανσης και τις φιλίες με τους ηλικιωμένους.
Ρίξτε μια ματιά στις όμορφες εικόνες που μπορεί να επηρεάσουν την άποψη σας για την πραγματική ομορφιά: https://beautyofage.myportfolio.com/.
Το “Altersbilder” (Age Images), το οποίο ξεκίνησε από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικογενειακών υποθέσεων, Ηλικιωμένων, Γυναικών και Νέων εστιάζει περισσότερο στους πολύ διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους ζουν σήμερα οι παλαιότερες γενιές. Αυτό το έργο θέλει να ανανεώσει τις ιδέες για τη ζωή μετά τη συνταξιοδότηση και να ενθαρρύνει τους ηλικιωμένους να συνεισφέρουν τις ικανότητες τους στη κοινωνία με αυτό-προσδιορισμένο τρόπο. Ιδιαίτερα οι νέοι πρέπει να ενθαρρυνθούν προκειμένου να επανεξετάσουν τις πεποιθήσεις τους για την γήρανση. Το πρόγραμμα αυτό δίνει έμφαση στις ικανότητες και στα δυνατά σημεία των ηλικιωμένων και αναπτύσσει μια νέα εικόνα για τα γεράματα.
Ρίξτε μια ματιά σε μερικές επιλεγμένες φωτογραφίες της έκθεσης και δείτε πόσο ελκυστικές είναι πραγματικά οι ζωές κάποιων ανθρώπων :
https://www.programm-altersbilder.de/fileadmin/de.programm-altersbilder/content.de/Wanderausstellung/Englisch/Illustrated_Book_What_s_old_anyway_-_english.pdf
Εάν στραφούμε τώρα στην εμφάνιση σας σε μεγαλύτερη ηλικία, τι είναι σημαντικό για εσάς; Υπάρχουν ορισμένα πράγματα που θέλετε να αποφύγετε καθώς γερνάτε και μεγαλώνετε; Κοιτάξτε τους ηλικιωμένους ανθρώπους και προσπαθήστε να προσδιορίσετε εάν εφαρμόζετε το ίδιο κριτήριο για όλους. Οι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο σκληροί για την εμφάνιση των άλλων. Να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας και το σώμα σας. Η εκπαίδευση της αυτογνωσίας σας και η επίγνωση των δικών σας προτύπων ομορφιάς θα σας βοηθήσουν να πάρετε συνειδητές και υγιείς αποφάσεις που λειτουργούν για εσάς στα επόμενα χρόνια της ζωής σας.
Ρίξτε μια καλή ματιά στα ηλικιωμένα άτομα. Είναι πραγματικά αυτή η ικανοποίηση και χαρά που νιώθεις όταν βλέπεις στο πρόσωπο ενός ηλικιωμένου ατόμου με χιλιάδες ρυτίδες ένα όμορφο χαμόγελο. Οι εκφράσεις του προσώπου ( όπως το συνοφρύωμα των φρυδιών) και όχι απαραίτητα οι ρυτίδες είναι αυτές που δείχνουν δυστυχείς τους ηλικιωμένους ανθρώπους. Η ελκυστικότητα έχει επίσης μεγάλη σχέση με το πόσο ικανοποιημένοι είστε, πόσο ήρεμοι είστε με τον εαυτό σας.
Η φυσική αλλαγή είναι αναπόφευκτη καθώς μεγαλώνουμε και ο καλύτερος τρόπος για να σχεδιάσουμε αυτή την αλλαγή είναι να την αποδεχτούμε. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι σταματάτε να φροντίζετε την εξωτερική σας εμφάνιση. Αντιθέτως, σημαίνει απλώς μια πιο υγιή και θετική σχέση με τον εαυτό σας.